question

Het verval

answer

Het verval is het hoogteverschil tussen twee punten aan de rivier,

question

verhang

answer

het verhang is het hoogteverschil tussen twee punten die een kilometer uit elkaar leggen, oftewel het verval per kilometer

question

stroomstelsel

answer

Het geheel van hoofdstromen en zijtakken van een rivier

question

kenmerken bovenloop rivier

answer

: hoog in de bergen, waar de rivier snel stroomt. Hier heb je een groot verhang. De verticale erosie is groot.

question

Kenmerk middenloop rivier

answer

Hier heb je een gemiddeld verhang.

question

kenmerk benedenloop rivier

answer

een gering verhang, waardoor de rivier gaat meanderen. Hij slingert dan met bochten door het landschap omdat er nauwelijks hoogteverschillen zijn. Hier vindt vooral horizontale erosie plaats en daarnaast ook sedimentatie: de rivier zet hier de eerder uit de boven- en middenloop meegenomen bodemdeeltjes af.

question

Wat is de vertragingstijd

answer

De tijd die water nodig heeft om na een regenbui in de rivier te komen

question

antropogeen

answer

Door de mens veroorzaakt of beinvloed. bijvoorbeeld de toename van het CO2/ gehalte in
de atmosfeer

question

coriolis effect

answer

De aarde heeft op lagere breedte een hogere snelheid dan op hogere breedte Lucht op
lagere breedte beweegt ook sneller dan lucht op hogere breedte. Dit noem je het
corioliseffect. Hierdoor buigt de wind af, op het noordelijk halfrond naar rechts en op het
zuidelijk halfrond naar links (Wet van Buys Ballot).

question

dynamisch evenwicht

answer

Een evenwicht van eenheden die in beweging zijn, bijvoorbeeld het evenwicht tussen de
instraling van de zon en de warmtestraling van de aarde (zie ook energiebalans}.

question

el nino

answer

Periodiek weersverschijnsel waarbij de oostelijke passaatwinden boven de Grote Oceaan
omdraaien, warm water vanuit de Indonesische Archipel naar Zuid-Amerika stroomt en de
koude Peru-zeestroom verdringt.

question

energiebalans

answer

Het overzicht van instraling en uitstraling, ook wel stralingsbalans genoemd

question

equatoriaal minumum

answer

Het permanente lagedrukgebied (opstijgende lucht) boven de evenaar (equator) dat
ontstaat door de permanente hoge instraling van de zon.

question

front

answer

De grens tussen warme en koude lucht die ontstaat doordat warme lucht vanaf de
subtropen en koude polaire lucht op elkaar botsen. Dit gaat gepaard met veel neerslag.

question

intertropische convergentiezone (ITCZ)

answer

Gebied rond de evenaar waar door de sterke instraling van de zon de lucht snel en hoog
opstijgt, zodat zware regen- en onweersbuien ontstaan. Hier ontmoeten de
noordoostpassaat en de zuidoostpassaat elkaar.

question

isobaar

answer

Lijn die plaatsen met gelijke luchtdruk (op dezelfde hoogte gelegen) met elkaar verbindt

question

isotherm

answer

Lijn die plaatsen met gelijke temperatuur (op dezelfde hoogte gelegen) met elkaar
verbindt.

question

moesson

answer

Een halfjaarlijkse land- of zeewind, die lange tijd een constante richting aanhoudt, komt
voor in gebieden rondom het ITCZ.

question

paleo klimaat

answer

Klimaat dat heerste in het geologische verleden.

question

passaat

answer

Stevige, stabiele winden die vanaf het subtropisch maximum naar de evenaar waaien. Een
bekende passaat is de noordoostpassaat, de oostelijke handelswind, die zeeschepen snel
van Europa naar Amerika bracht.

question

acculturatie

answer

Proces van culturele verandering onder invloed van contacten met een andere cultuur.

question

bilaterale hulp

answer

Ontwikkelingshulp tussen de overheden van twee landen.

question

demografische transitie

answer

De gefaseerde overgang van een hoog geboorte- en sterftecijfer naar een laag geboorte- en
sterftecijfer.

question

diffusie

answer

De verspreiding van een ruimtelijk verschijnsel vanuit een kerngebied.

question

dumping

answer

Het verkopen van de gesubsidieerde voedseloverschotten onder de kostprijs op de
wereldmarkt.

question

incoherent beleid

answer

Beleid waarbij de doelstellingen van verschillende ministeries elkaar tegenwerken.

question

sociaal/economische stratificatie

answer

Classificatie van de bevolking in een samenleving naar bezit of inkomen.

question

agrarische transitie

answer

Het proces waarbij de landbouw naar een hoger plan getild wordt door de toepassing van
moderne kennis.

question

aziatische tijgers

answer

Nieuwe industrielanden (NIC's) in de westelijke Pacific Rim met aanvankelijk lage lonen
waardoor veel Japanse, Amerikaanse en Europese bedrijven het aantrekkelijk vonden om
daar hun producten te laten maken. De forse jaarlijkse groei van de welvaart heeft voor
deze bijnaam gezorgd.

question

continentaal plat

answer

Een onderzees plateau dat aan een continent vastzit en flauw afhelt richting diepe oceaan

question

economisch dualisme

answer

Het naast elkaar in de ruimte voorkomen van een formele en een informele sector.

question

EPZ Exporting processing zones

answer

Gebieden bij havens of luchthavens waar multinationals zich exclusief kunnen vestigen
Als lokkerrjes worden onder andere gebruikt: belastingvrije invoer van grondstoffen en
uitvoer van producten, goedkope grond, gebouwen en havenfaciliteiten, geen of weinig
belasting op winsten, goedkope arbeidskrachten en geen of gemuilkorfde vakbonden.

question

ertsen

answer

Delfstoffen waaruit metalen gewonnen kunnen worden.

question

export valorisatie

answer

Proces waarbij je meer aan de export probeert te verdienen door grondstoffen eerst te
bewerken.

question

fragmentarische modernisering

answer

De gedeeltelijke modernisering van een samenleving, waardoor het straatbeeld
verschillende gezichten kent.

question

moesson

answer

Een halfjaarlijks draaiende wind in de tropen die in de zomer veel regen brengt van zee en
in de winter vooral droge lucht van een continent

question

regionale differentiatie

answer

Verschillen tussen gebieden die niet als oneerlijk ervaren worden (verschil in hoogte of in
taal).

question

rurale differentiatie

answer

Proces waarbij op het platteland grotere verschillen zichtbaar worden.

question

Sundaplat

answer

Continentaal plat in Zuidoost-Azie

question

actieplan hoog water

answer

Internationale afspraken die gemaakt zijn door de Rijnoeverstaten wat betreft het beheer
van de Rijn en haar zijrivieren.

question

debiet

answer

De totale hoeveelheid water die een rivier afvoert op een bepaalde plek per tijdseenheid (sec).

question

drietrapsstrategie

answer

Waterbeheer in drie stappen: vasthouden, bergen en afvoeren.

question

dynamisch kustbeheer

answer

Vorm van kustbeheer, waarbij de zee de ruimte krijgt om af en toe het land in te stromen.

question

estuarium

answer

Trechtervormige monding van een rivier ontstaan door de getijdenstromen van eb en vloed

question

Kom

answer

Laaggelegen gebied naast de rivier waarin klei is afgezet.

question

Kribben

answer

Golfbrekers die moeten voorkomen dat de oever afkalft en die er tevens voor zorgen dat
het meeste water in het midden van de rivier blijft stromen.

question

meanderen

answer

Slingerend stromen van een rivier, voornamelijk in de benedenloop.

question

oeverwal

answer

Zandrug. direct naast de rivier gelegen, ontstaan door sedimentatie bij overstroming.

question

retentie

answer

Tijdelijke opslag van water bij hoogwater om de rivierwaterstand stroomafwaarts te
verlagen.

question

Rijnconferentie

answer

Conferentie van de Rijnoeverstaten waarin afspraken gemaakt zijn over het beheer van de
Rijn en waar het Actieplan Hoogwater is overeengekomen.

question

slufter

answer

Gebied waar onder invloed van het getij het zeewater door een geul in de duinen het land
binnen kan dringen.

question

strandwal

answer

Brede zandbanken parallel aan de kust, ontstaan uit zand dat door de golven op de kust
wordt geworpen.

question

stroomrug

answer

Het geheel van rivierbedding met de beide oeverwallen.

question

watertoets

answer

Waterhuishoudkundige voorschriften die gevolgd moeten worden bij alle projecten uit de
ruimtelijke ordening

question

andesiet

answer

Stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkaanuitbarstingen in subductiezones

question

asthenosfeer

answer

Het gedeelte van de mantel dat gedeeltelijk vloeibaar is en waar de lithosteer overheen beweegt.

question

conglomeraat

answer

Een gesteente dat ontstaat wanneer lagen grind worden samengeperst.

question

delta

answer

Nieuw land dat ontstaat op de plaats waar een rivier in zee uitmondt en het sediment zich
ophoopt.

question

doline

answer

Laagte in het terrein die ontstaat doordat grotten in kalksteen instorten.

question

horst

answer

De zijde van de breuk die omhoog is bewogen.

question

hydrologische kringloop

answer

de kringloop van het water

question

Intrusie

answer

Magma die ondergronds stolt. Hierbij ontstaat graniet.

question

leisteen

answer

Metamorf gesteente dat ontstaat uit kalksteen.

question

metamorf gesteente

answer

Gesteente dat ontstaat doordat beslaand gesteente onder druk wordt gezet en daardoor
vervormt

question

plooien

answer

Gesteente dat door de druk in aardkorst verbogen wordt

question

puinwaaier

answer

De ophoping van stenen die door een aardverschuiving naar beneden zijn gevallen

question

pyroklastisch materiaal

answer

Al het materiaal dat bij een vulkaanuitbarsting in de lucht wordt geslingerd zoak lava, as en stenen.

question

schist

answer

Metamorf gesteente dat ontstaat als kleihoudend gesteente onder grote druk wordt gezet

question

slenk

answer

De zijde van de breuk die omlaag is bewogen.

question

stratovulkaan

answer

Kegelvormige vulkaan die bestaat uit een gelaagde opbouw van afwisselend as- en lavalagen

question

subductie

answer

Het wegduiken van oceaanbodem in de mantel.

question

backwash effecten

answer

Negatieve invloed van een gebied (meestal centrum) op de economische ontwikkeling van een ander gebied (meestal de periferie). Door afroming van hulpbronnen, arbeidskrachten
(braindrain) en kapitaal stagneert de economische groei in de regio (zie ook spread-effecten).

question

lingua franca

answer

De voertaal in een gebied waai meerdere talen gesproken worden.

question

spread effecten

answer

De positieve economische invloed van een gebied op een ander gebied, zoals externe
investeringen en overdracht van kennis, waardoor de welvaart in het gebied toeneemt (zie ook backwash-effecten).

question

triade

answer

Het geheel van verbanden tussen de drie belangrijkste economische machtsblokken (VS, Japan en EU) in de wereld.

question

tijd ruimtecompressie

answer

Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door de moderne transport- en
informatietechnologie daalt.

question

verbrokkeling

answer

Proces waarbij er als gevolg van de globalisering grote verschillen in welvaart en toegang tot
moderne hulpmiddelen (bijvoorbeeld transport en internet) ontstaan tussen gebieden en
groepen mensen.

question

afroming

answer

In een gebied het beste wegnemen of inzetten aan natuur, mensen en kapitaal - ten behoeve van een ander gebied.

question

agribusiness

answer

Een wereldwijd economisch en politiek netwerk dat zich bezighoudt met de productie van
voedsel. Die bemoeienissen lopen van het ontwikkelen van nieuwe gewassen tot aan het
verkopen in de supermarkt.

question

assimilatie

answer

Migranten passen zich zodanig aan de nieuwe samenleving aan dat ze onherkenbaar worden (eenzijdige beinvloeding).

question

assimilatiepolitiek

answer

Overheidsbeleid dat erop gericht is om minderheden onder te bringen in de culturele
hoofdstroom.

question

braindrain

answer

Het wegtrekken van de hooggeschoolde mensen uit een regio.

question

cirkelmigratie

answer

Het heen en weer reizen van arbeidsmigranten tussen het herkomstgebied en het gebied waar men werk heeft.

question

hazardmanagement

answer

Een planmatige vorm van gevarenbeheersing door risico's in kaart te brengen,
voorzorgsmaatregelen te nemen en rampenplannen op te stellen en te oefenen.

question

ladangbouw

answer

Zwerflandbouw in Zuidoost-Azie.

question

lahar

answer

Een vulkanische modderstroom die bestaat uit een mengsel van water, as en modder.

question

relatieve zeespiegelstijging

answer

De stijging van de zeespiegel ten opzichte van het land. Dit kan worden veroorzaakt door een absolute stijging van de zeespiegel, een daling van het land (bijvoorbeeld door inklinking) of een combinatie van deze twee processen.

question

roofbouw

answer

Het zodanig gebruikmaken van het natuurlijk milieu dat kringlopen beschadigd raken

question

rurale involutie - agrarische involutie

answer

het proces waarbij steeds meer mensen opgenomen worden in de bevolkingslandbouw zonder dat het basispatroon van werken en productiviteit hierdoor wezenlijk verandert

question

separatisme

answer

Een gebied gaat een eigen politieke eenheid vormen door zich af te scheiden van een grotere politieke eenheid.

question

taifoen

answer

tropische cycloon

question

urbane involutie

answer

Het proces waarbij steeds meer mensen opgenomen worden in de stedelijke economie (met
name de informele sector), zonder dat het basispatroon van werken en productiviteit hierdoor
wezenlijk verandert.

question

vluchtsector

answer

De informele dienstensector.

question

creatieve stad

answer

Een stad met een hoog aandeel werkenden in creatieve beroepen

question

deltametropool

answer

De Randstad voorgesteld als een wereldstad aan de monding van grote rivieren.

question

gentrificatie

answer

Oude arbeiderswijken raken bevolkt door bewoners uit de middenklasse en hogere sociale klasse

question

halfwegzone

answer

Verstedelijkt gebied in Noord-Brabant en Gelderland.

question

mainport

answer

Haven of vliegveld met een grote rol in het internationale vervoer, m Nederland Schiphol en de haven van Rotterdam.

question

Noordvleugel

answer

Dit deel van de randstad omvat de steden amsterdam en utreacht en strekt zich uit over drie provincies. Van Ijmuiden tot Aklemere, 't Gooi en Amersfoort

question

sociale cohesie

answer

de bereisheid van burgers om een actieve rol te spelen in een buurt, elkaar te informeren en te helpen

ak matthijs – Flashcards

Unlock all answers in this set

Haven't found what you were looking for?

Search for samples, answers to your questions and flashcards